TÜRK Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) eğitimli köpekleri, Bursa’daki Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı’nda yetiştiriliyor. Farklı branşlarda eğitilen köpekler yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarda aktif rol alıyor. Eğitimleri tamamlanan köpekler, ekipleriyle birlikte komando birlikleri başta olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli birimlerine nakledilmeden önce eğitmenleri eşliğinde yerde gerçekçi eğitim faaliyetleri de gerçekleştiriyor. Askeri köpekler sadece operasyonlarda değil doğal afetlerde de aktif rol alıyor.
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı’nda 1963 yılından bu yana köpek üretimi ve eğitimi gerçekleştirilmektedir. Gemlik’teki merkezde üretilip yetiştirilen zerdava, akbaş, Kangal, Kars çoban köpeği, Aksaray Malaklısı ve Türk tazısının da aralarında bulunduğu 6’sı yerli 12 farklı cins köpek, 8 dalda güçlü bir eğitim alıyor. Köpeklerin 3 aylık olduklarında başlayan eğitim süreci ortalama 14-17 ay sürmektedir. ‘Bomba arama’, ‘mayın arama’, ‘narkotik arama’, ‘devriye’, ‘izleme’, ‘keşif’, ‘arama’ ve ‘ceset arama’ dallarında eğitilen köpeklerin ne gibi eğitimler alacağına bir komite karar veriyor.
MİZAÇ VE İLGİLER BRANŞ SEÇİMİNİ ETKİLİYOR
Cinsi, cinsiyeti, mizaç, cesareti, ilgi alanı gibi pek çok genel kritere göre değerlendirilen köpeklerin karakteristik özellikleri, hangi dalda eğitim alacaklarını etkilemektedir. Meraklı, araştırmacı ve oyuncaklarla oynamayı seven ‘bomba’ ve ‘narkotik arama’ için, ‘devriye’ ve ‘keşif’ için saldırganlık ve savunma içgüdülerine sahip, ‘takip’ ve ‘mayın arama’ köpekleri için araştırma ve odaklanma duygusu yüksek, sakin. Mizaçlı köpekler tercih edilirken, atletik yapıya sahip, yükseklik korkusu olmayan, diğer hayvanlara ve insanlara karşı saldırganlığı olmayan, hedefe odaklanma içgüdüsü yüksek köpekler ‘arama’ için seçiliyor. Köpeklerin bu özelliklerini belirlemek için yavru köpekler farklı ortamlarda gözlemlenir ve birçok farklı teste tabi tutulur. Bu sayede eğitim alanı belirlenen köpekler, güçlü bir eğitim sürecinin ardından eğitmenleri eşliğinde görevlendirildikleri askeri birliklere giderek hem yurt içinde hem de sınır ötesinde aktif rol üstleniyorlar.
Henüz yavruyken karakter özelliklerine göre seçilen köpekler, 3 aylıkken sosyal hayata uyum kurslarında ortalama 6 ay eğitim alıyor. Bu eğitim döneminde yavrular insana, komut almaya, çevre ve arazi şartlarına alışırlar. Kalp ve kondisyon kurslarında özgüven geliştirilir, avlanma içgüdüsü ve koku alma duyusu geliştirilir, doğuştan gelen araştırma içgüdüsü güçlendirilerek branş eğitimine hazır hale getirilir. ‘Sosyalleşme’ ve ‘dal’ eğitimi alan köpeklere ayrıca detaylı ‘itaat’ eğitimi de veriliyor. Askeri disiplinin temelini oluşturan 2 aylık temel ve ileri itaat eğitiminde komut almayı ve eğitmenin komutları doğrultusunda davranışlarını kontrol etmeyi öğrenen askeri köpeklerin kullanımı, böylece tamamen eğitmenin kontrolüne giriyor.
ARAZİDE GERÇEĞE YAKIN EĞİTİM ALIYORLAR
Eğitimi tamamlanan köpekler, açılan kurslarda kullanıcı işçi ile eşleştirilerek eğitmenleri eşliğinde yerde gerçekçi eğitim faaliyetleri yürütüyor ve ardından başta komando olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli birimlerindeki ilk görev görevlerine sevk ediliyor. birimler, askeri köpek ekibi olarak. Her türlü hava, arazi ve muharebe şartlarında çalışabilen, üstün nitelikli eğitimli askeri köpekler, ‘arama’, ‘mayın arama’, ‘bomba arama’ ve ‘keşif’ görevlerini birebir gerçekleştirerek eğitimlerini güçlendiriyor. Güçleri, cesaretleri ve çeviklikleri ile öne çıkan keşif köpekleri, genellikle Belçika Malinois ve Alman çoban köpekleri arasından seçilerek yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarda aktif rol oynuyor. ‘Durum Bazlı Eğitim’de ise senaryo gereği mağarada saklanan terörist veya düşman unsurlarını etkisiz hale getiriyorlar. getiriyor. Eğitmenini ipe bağlayarak sarp kayalıklardan inen köpek, eğitmeninin komuta ve kontrolünde girdiği mağarada saklanan teröristi yakalıyor.
‘Bomba arama’ köpeği Durumsal Eğitimde yere yerleştirilen patlayıcıları tespit edip oturarak sinyal verirken, ‘mayın arama’ köpeği ise operasyon faaliyet senaryosuna göre ilerleyerek ünitenin konuşlandırılması sırasında patlayıcıyı tespit ediyor. ve tekrar oturarak sinyali verir.
‘SIENT KAHRAMANLAR’ 78 KİŞİYİ ZARARDAN KURTARDI
Gemlik’teki Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı Köpek Üretim ve Eğitim Tabur Komutanlığı’nda üretilen ve eğitilen köpekler, sadece yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarda değil, doğal afetlerde de etkin rol oynuyor. Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremin ardından ilk olarak 17 Ağustos Marmara Depremi’nin enkazında aktif görev alan askeri köpekler bölgedeydi. Gemlik’te Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Askeri Veteriner Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığına bağlı birliklerden deprem bölgesine sevk edilen 28 arama köpeği ve 1 ceset arama köpeği, 78 kişinin enkaz altından kurtarılmasına yardım etti. Arama kurtarma ekiplerine canlı insanları tespit ederek rehberlik eden 29 askeri köpekten oluşan ekibin, enkaz altında işaretlenen noktalardan açtığı yaşam koridorlarıyla yüzlerce kişi yeniden hayata tutundu.
