Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, önceki gün Türkmenistan’ın Avaza bölgesinde Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhammedov’un ev sahipliğinde düzenlenen 1. Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Cumhurbaşkanları Zirvesi’nde görüşmeye gelmişti. Türkmenistan gazının Türkiye ve Avrupa’ya taşınmasına ilişkin müzakerelerin de yürütüldüğü toplantıda, üç ülke arasında ‘Enerji Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı’ imzalandı.
Söz konusu anlaşmayı değerlendiren Oxford Power Studies Institute Araştırma Sorumlusu Gulmira Rzayeva, Türkmenistan’ın büyük bir doğal gaz rezervine sahip olduğunu ve her yıl Rusya ve Çin’e milyarlarca metreküp gaz ihraç ettiğini söyledi. Rzayeva, Türkmen gazının sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) olarak TANAP üzerinden önce Azerbaycan’a ardından Türkiye ve Avrupa’ya taşınmasının maliyet açısından uygun olmadığını ancak bu sevkiyatın boru sınırı yapılarak yapılmasının daha avantajlı olacağını belirtti. Türkmenistan gazının ilk etapta Türkmenistan, Azerbaycan ve Türkiye’den oluşan 10 milyar metreküplük bir konsorsiyumla taşınabileceğini kaydeden Rzayeva, maliyeti göz önüne alındığında Türkmenistan gazının diğer gaz tedarik eden ülkelere göre Türkiye için daha uygun olabileceğini de söyledi.
Rzayeva, Türkmen gazının uygun fiyata temin edilmesi durumunda Türkiye’nin elinin gaz aldığı diğer ülkelere karşı daha güçlü hale geleceğini de belirterek, “Bu Türkiye’yi ne yapar? Sanayi açısından bölgenin hatta dünyanın en güçlü ülkelerinden biri olmasını sağlıyor. Türkiye bugün çok üretiyor ve ihraç ediyor ama gaza ihtiyacı var. Türkiye’nin gazı varsa Almanya’nın yerini alabilir. Türkmenistan’ın böyle bir potansiyele sahip olduğu 30 milyar metreküpe kadar gelecekte bu kaynaktan daha fazla gaz tedarik edilebilir. Doğal olarak Türkiye üzerinden Avrupa’ya ihraç edilebilir” dedi.
“Avrupa bu girişimi desteklemeli”
Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Müdürü Mehmet Karbuz, Türkmen gazı için yapılan tepeyi ‘güzel bir gelişme’ olarak nitelendirerek, Türkmenistan ve Dostluk Bölgesi’nden sevk edilecek gazın boyutunun büyük olduğunu söyledi. Türkmenistan ve Azerbaycan netlik kazanmalı.
